13 Απρ
Το γεγονός ότι η υγεία μας ωφελείται από τα φρούτα που καταναλώνουμε οδηγεί στην αναζήτηση επιπρόσθετης γνώσης για τα συστατικά τους που σχετίζονται με αυτά τα οφέλη. Μία οικογένεια καρπών που προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον στους ερευνητές είναι τα εσπεριδοειδή (λεμόνι, πορτοκάλι, μανταρίνι, γκρέιπφρουτ, φράπα, κίτρο, μοσχολέμονο, νεράντζι) και είναι μερικά από τα πιο δημοφιλή φρούτα που καλλιεργεί ο άνθρωπος από καταβολής κόσμου.
Η επιστημονική κοινότητα έχει επικεντρωθεί, μεταξύ άλλων, στην επίδραση των φλοιών και των εκχυλισμάτων των εσπεριδοειδών στην υγεία μας. Αρκετές κλινικές μελέτες έχουν δείξει τη θεραπευτική επίδραση τους στο σώμα μας με θετικά αποτελέσματα στη σύσταση του και στην απώλεια βάρους.[1]
Εκτός από το γεγονός ότι οι φλούδες των εσπεριδοειδών είναι πλούσιες σε βιοδραστικές ενώσεις όπως η βιταμίνη C, τα εσπεριδοειδή είναι επίσης πηγές άφθονων σημαντικών ουσιών όπως η νομπιλετίνη, η φλαβόνη και η φλαβανόνη οι οποίες έχουν νευροπροστατευτικά αποτελέσματα σε ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάϊμερ.
Για παράδειγμα, μία ερευνητική ομάδα χορηγούσε σε ασθενείς που έπασχαν από αυτή τη νόσο εκχύλισμα από φλούδες εσπεριδοειδών (30 γρ. φλούδες βρασμένες σε 500 mL νερό) τρεις φορές την ημέρα για ένα χρόνο. Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδηλώνουν ότι η μακροχρόνια λήψη εκχυλίσματος από τις φλούδες που είναι πλούσιες σε νομπιλετίνη αποτρέπει την εξέλιξη της νόσου, μάλιστα χωρίς να παρατηρηθούν παρενέργειες. Την τελευταία δεκαετία, αρκετές μελέτες έχουν επίσης τεκμηριώσει πώς τα συστατικά των εσπεριδοειδών όπως η νομπιλετίνη ρυθμίζουν το βιολογικό μας ρολόι και τους κιρκάδιους ρυθμούς. [1]
Μια μελέτη για την ψυχική υγεία έδειξε ότι η μέγιστη κατανάλωση φλαβανόνης (>64,2 mg/ημέρα) μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο κατάθλιψης (κατά 10%) ειδικά στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. [1]
Η απώλεια οστικής πυκνότητας που ονομάζεται οστεοπόρωση (και ο αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων εξαιτίας της), που εντοπίζεται τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, με τις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες να βιώνουν συχνά μια φάση ταχείας οστικής απώλειας, είναι συχνή σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Σε μελέτες για τον μεταβολισμό των οστών αξιολογήθηκε το πώς επιδρά η πρόσληψη εσπεριδίνης με ή χωρίς συμπλήρωμα ασβεστίου στην κατακράτηση ασβεστίου στα οστά σε υγιείς μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που έλαβαν εσπεριδίνη (500 mg). Η εσπεριδίνη και το συμπλήρωμα ασβεστίου βελτίωσαν την καθαρή κατακράτηση ασβεστίου στα οστά κατά 5,5%. [1]
Οι επιστήμονες είναι πράγματι γοητευμένοι από τις φαρμακολογικά σημαντικές χημικές ουσίες που βρίσκονται στα φαρμακευτικά φυτά, όπως είναι τα εσπεριδοειδή, που διαθέτουν αρκετούς παράγοντες για την πρόληψη ασθενειών και μπορούν να αξιοποιηθούν ως αντιβακτηριακά και αντιοξειδωτικά συστατικά σε τρόφιμα και σε διατροφικά προϊόντα. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φυσικά αντιβιοτικά αντί για τα συνθετικά αντιβιοτικά. Διεξήχθησαν πειράματα για να ελεγχθεί η αντιβακτηριακή τους δράση, όπως για παράδειγμα στο εκχύλισμα φλούδας της ποικιλίας satkora (είδος φράπας) που εμφάνισε την υψηλότερη αντιβακτηριακή δράση, την υψηλότερη ολική περιεκτικότητα σε φαινόλη, σε βιταμίνη C και σε αντιοξειδωτική δράση. [2]
Η επιστημονική κοινότητα δείχνει αυξανόμενο ενδιαφέρον για το πώς αλληλεπιδρούν τα συστατικά των εσπεριδοειδών και των προβιοτικών* προκειμένου να βρεθούν τρόποι για την βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων τροφίμων αλλά και τις δυνατότητες των προβιοτικών στη ζύμωση εσπεριδοειδών. Οι επιστήμονες εξετάζουν τη σπουδαιότητα και τις μελλοντικές τάσεις των φυτικών προϊόντων στην ομάδα λειτουργικών τροφίμων ως μία εναλλακτική λύση στην αγορά των γαλακτοκομικών. Παρατηρήθηκε επίσης ότι τα εσπεριδοειδή έχουν μεγάλες δυνατότητες για την ανάπτυξη λειτουργικών τροφίμων λόγω της υψηλής αποδοχής τους και των δυνατοτήτων ανάπτυξης και εφαρμογής τους σε διάφορα προϊόντα. [3]
Για παράδειγμα, οι βιομηχανίες επεξεργασίας φρούτων και λαχανικών παράγουν μια σημαντική ποσότητα αποβλήτων, που ωστόσο αποτελούνται από συστατικά όπως φυσικά αντιοξειδωτικά (πολυφαινόλες, καροτενοειδή κλπ), διαιτητικές ίνες και άλλα χρήσιμα ιχνοστοιχεία. Λόγω της αλλαγής του τρόπου ζωής, υπάρχει αυξημένη ζήτηση για έτοιμα προς κατανάλωση προϊόντα κρέατος που, ωστόσο, έχουν υψηλό ποσοστό λίπους και στερούνται παντελώς διαιτητικών ινών, και τα οποία δημιουργούν σοβαρά προβλήματα υγείας. Για να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα, πολλά απόβλητα φρούτων και λαχανικών μπορούν να ενσωματωθούν με επιτυχία σε προϊόντα κρέατος και να παρέχουν διαιτητικές ίνες που παίζουν το ρόλο των φυσικών αντιοξειδωτικών. Αυτό θα επιβραδύνει μεν την οξείδωση των λιπιδίων, θα αυξήσει δε τη διάρκεια ζωής των προϊόντων κρέατος. [4]
ΠΗΓΕΣ
– [1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
– [2] https://www.sciencedirect.com/
– [3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
– [4] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.
– *Bλέπε προηγούμενο άρθρο μας “Οι προβιοτικές και πρεβιοτικές τροφές είναι σύμμαχοι του ανοσοποιητικού μας” 9-12-2022
Δέσποινα Ιωαννίδου
Δημοσιογράφος, Προπονήτρια Σωματικής Διάπλασης
(Bodybuilding & Fitness) της Γεν. Γραμματείας Αθλητισμού
