Νέα μέτρηση καταργεί τον αναχρονιστικό Δείκτη Μάζας Σώματος | Yava Fitness Centers
      

Νέα μέτρηση καταργεί τον αναχρονιστικό Δείκτη Μάζας Σώματος

24 Μαΐ

Αναρτήθηκε 13:32h στα Νέα by

Είναι η αναλογία περιφέρειας μέσης προς ύψος (WHtR) μια αξιόπιστη μέτρηση της παχυσαρκίας που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον αναχρονιστικό ΔΜΣ;

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος* για τη μέτρηση της παχυσαρκίας, δηλαδή το βάρος (kg) διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους (h2), ήταν μία επινόηση του Lambert Adolphe Jacques Quetelet, ενός Βέλγου μαθηματικού, κοινωνιολόγου, στατιστικολόγου και αστρονόμου της δεκαετίας του 1830!  Ωστόσο, πολλές μελέτες αποκαλύπτουν ότι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) προσδιορίζει και ταξινομεί εσφαλμένα τα άτομα ως υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ακόμη και όταν το βάρος τους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη μυϊκή τους μάζα.

Όπως αναφέρει ο συγγραφέας μίας νέας μελέτης Andrew Agbaje MD, MPH, PhD, FESC, Παιδίατρος και Κλινικός Επιδημιολόγος και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας «urFIT-child», στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας και στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ στο Ηνωμένο Βασίλειο, «το συμπέρασμά μας για αυτό το αποτέλεσμα ήταν διαφορετικό από αυτό των προηγούμενων ερευνητών, επειδή χρησιμοποιήσαμε τα διαθέσιμα ακριβή μέτρα σύστασης σώματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δημοσίευση αυτής της εργασίας ήταν πολύ δύσκολη, απορρίφθηκε είκοσι μία (21) φορές από διαφορετικά περιοδικά σε διάστημα 2 ετών, επειδή αρκετοί συντάκτες και κριτικοί ένιωσαν ότι αμφισβητούσε αυτό που γνώριζαν πάντα για δεκαετίες. Τελικά η νέα αυτή μελέτη δημοσιεύθηκε στο Nature Pediatric Research.

Ποιοι είναι οι κύριοι περιορισμοί του ΔΜΣ τους οποίους η νέα μελέτη στόχευε να αντιμετωπίσει; Από ό,τι γνωρίζουμε ο ΔΜΣ δεν κάνει διάκριση μεταξύ λίπους και μυϊκής μάζας. Ο ΔΜΣ ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με την ηλικία και το φύλο και είναι αναξιόπιστος. Για παράδειγμα, δύο άτομα με τον ίδιο ΔΜΣ μπορεί να έχουν διαφορετική αναλογία λίπους και μυϊκής μάζας και δυστυχώς, θα μπορούσαμε να τα ταξινομήσουμε ως υπέρβαρα επειδή έχουν μυϊκότητα και μπορεί να έχουν πραγματικά υγιές βάρος. Στην ουσία, η ύπαρξη επαρκούς μυϊκής μάζας σε ένα άτομο προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα και θα πρέπει να ενθαρρύνεται από την παιδική ηλικία

Ένα σημαντικό σημείο της έρευνας είναι η σημασία της διατήρησης επαρκούς μυϊκής μάζας κατά την παιδική ηλικία! Μεταξύ των ενηλίκων η απώλεια μυϊκής μάζας, που ονομάζεται σαρκοπενία, είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για σαρκοπενική παχυσαρκία, καρκίνο, διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακές παθήσεις, μυοσκελετικές παθήσεις, κατάγματα και πρόωρο θάνατο. Η επαρκής μυϊκή μάζα στην παιδική ηλικία αποκτάται από μια καλή διατροφή και άσκηση. Πρόσφατα μια μελέτη* που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications έδειξε ότι η ενασχόληση με σωματική δραστηριότητα από την παιδική ηλικία έως τη νεαρή ενήλικη ζωή αυξάνει τη μυϊκή μάζα ενώ μειώνει τόσο το συνολικό σωματικό λίπος όσο και τη μάζα λίπους του κορμού.

Πώς απέδωσε στη μελέτη η αναλογία μέσης προς ύψος σε σύγκριση με τον ΔΜΣ για τον εντοπισμό της υπερβολικής μάζας λίπους; Η νέα μελέτη στηρίχθηκε σε μία πρωτοποριακή και αξιοσημείωτη βάση δεδομένων** – ένα έργο που κόστισε εκατομμύρια – για τη σύνθεση του σώματος, η οποία θα διορθώσει τις ανωμαλίες του ΔΜΣ που παρεμπόδισαν την πραγματική διάγνωση της παχυσαρκίας στον νεαρό πληθυσμό.

Διαφέρουν οι άντρες από τις γυναίκες ως προς το ποσοστό σωματικού λίπους; Υπάρχει μία μικρή διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών και αυτό συμβαίνει επειδή η φύση έχει προικίσει τις γυναίκες με περισσότερη μάζα λίπους από τους άνδρες, κάτι που είναι απολύτως φυσιολογικό. Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι δεν είναι όλα τα λιπαρά βλαβερά για την υγεία, αλλά η υπερβολική παχυσαρκία είναι κακό. Χρειαζόμαστε μια ορισμένη ποσότητα λιπώδους μάζας για τη φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων και των οργάνων του σώματος μας. Επομένως, δεν πρέπει να στοχεύουμε στην πλήρη αποστράγγιση λίπους από το σώμα μας, αλλά να διασφαλίσουμε ότι η περιεκτικότητα σε λίπος παραμένει εντός ενός φυσιολογικού εύρους.

Πώς να μετρήσετε την αναλογία μέσης προς ύψος στο σπίτι: Για την περιφέρεια μέσης τοποθετήστε τη μεζούρα ομοιόμορφα γύρω από τη μέση σας. Η γραμμή της μέσης μπορεί να βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον ομφαλό σας. (Εάν χρειάζεται, χρησιμοποιήστε έναν καθρέφτη για να οδηγήσετε την ταινία ευθεία γύρω από τη μέση σας και παράλληλα με το έδαφος) και καταγράψτε τις τιμές σε εκατοστά. Για την μέτρηση ύψους, χρειάζονται μια μεζούρα, μια επίπεδη επιφάνεια και ένα μολύβι. Σταθείτε με τα πόδια σας χωρίς παπούτσια ίσια στο πάτωμα με τις φτέρνες σας να ακουμπούν στη γωνία όπου συναντώνται ο τοίχος και το πάτωμα. Βεβαιωθείτε ότι το κεφάλι, οι ώμοι και οι γλουτοί σας αγγίζουν τον τοίχο. Κοιτάξτε ευθεία μπροστά παράλληλα με το πάτωμα. Ζητήστε από κάποιον να τοποθετήσει ένα βιβλίο ή ένα χάρακα πάνω από το κεφάλι σας και να σημειώσετε ελαφρά τον τοίχο με ένα μολύβι. Στη συνέχεια, μετρήστε την απόσταση μεταξύ του σημειωμένου σημείου και του δαπέδου. Η αναλογία μέσης-ύψους, υπολογίζεται διαιρώντας την περίμετρο της μέσης σε εκατοστά με το ύψος σε εκατοστά.

Πίνακας μετρήσεων

  • Λιγότερο από 0,40 τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες είναι πολύ χαμηλό σωματικό λίπος ή/και λίπος στον κορμό (λιποβαρείς)
  • 0,40 – 0,50 στους άνδρες είναι φυσιολογικό σωματικό λίπος ή/και λίπος κορμού
  • 0,40 – 0,51 στις γυναίκες είναι φυσιολογικό σωματικό λίπος ή/και λίπος κορμού
  • 0,50 – 0,53 στους άνδρες είναι υψηλό σωματικό λίπος ή/και λίπος στον κορμό (υπέρβαροι)
  • 0,51 – 0,54 στις γυναίκες είναι υψηλό σωματικό λίπος ή/και λίπος κορμού (υπέρβαρες)
  • Πάνω από 0,53 στους άνδρες είναι το υπερβολικό σωματικό λίπος ή/και λίπος στον κορμό (παχυσαρκία)
  • Πάνω από 0,54 στις γυναίκες είναι το υπερβολικό σωματικό λίπος ή/και λίπος στον κορμό (παχυσαρκία)

Πρόσφατα, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) δημοσίευσε μια κλινική οδηγία για την παιδική παχυσαρκία και ζήτησε επείγουσα έρευνα για οικονομικά και αξιόπιστα εναλλακτικά μέσα μέτρησης για την παχυσαρκία. Η αναλογία περιφέρειας μέσης προς ύψος μπορεί να υιοθετηθεί παγκοσμίως, ως μη επεμβατική και ως οικονομικά συμφέρουσα πρωτοβουλία παρακολούθησης και πρόληψης του υπερβολικού βάρους και της παχυσαρκίας στη συνήθη πρακτική παιδιατρικής υγειονομικής περίθαλψης, ιδιαίτερα σε κοινότητες με χαμηλά εισοδήματα.

ΠΗΓΕΣ

*https://www.nature.com/articles/s41467-023-43316-w – Effects of accelerometer-based sedentary time and physical activity on DEXA-measured fat mass in 6059 children Published: 12 December 2023

**Αυτή είναι η πρώτη, η μεγαλύτερη και η πιο μακροχρόνια μελέτη στον κόσμο για την παρακολούθηση της  λιπώδους μάζας και της μυϊκής μάζας που μετρήθηκε με DEXA (Dual–Energy X–Ray Absorptiometry) χρησιμοποιώντας δεδομένα του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ για τα παιδιά της δεκαετίας του ’90 (γνωστή και ως “Avon Longitudinal Study of Parents and Children”). Η μελέτη περιελάμβανε 7.237 παιδιά (51% κορίτσια) ηλικίας 9 ετών που παρακολουθήθηκαν μέχρι την ηλικία των 24 ετών (για 15 χρόνια) και εντόπισε την αναλογία περιφέρειας μέσης και ύψους (WHtR) ως μία οικονομική και αξιόπιστη μέτρηση που διακρίνει τη λιπώδη μάζα από την άλιπη μάζα σώματος, που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη μέτρηση του ΔΜΣ για τη παχυσαρκία στην παιδιατρική.

Δέσποινα Ιωαννίδου – Δημοσιογράφος, Προπονήτρια Σωματικής Διάπλασης (Bodybuilding & Fitness) της Γεν. Γραμματείας Αθλητισμού