13 Σεπ
Τι επίδραση έχουν τα συμπληρώματα προβιοτικών στην απόδοση ασκήσεων αντοχής και στη σύσταση του σώματος των αθλητών και πώς μπορεί να ανιχνευθεί το στρες και οι μεταβολικές διαταραχές που προκαλούνται στο σώμα μας από την άσκηση;
Μία σειρά από έρευνες έχουν αποδείξει ότι υπάρχει πιθανή αλληλεπίδραση μεταξύ της άσκησης και της μικροχλωρίδας του εντέρου. Η άσκηση μπορεί να προάγει την υγεία του εντέρου ρυθμίζοντας τη μικροχλωρίδα του, αλλά οι περισσότερες σχετικές μελέτες βασίζονται σε ζωικά μοντέλα ή περιορίζονται σε άσκηση χαμηλής έντασης. Ωστόσο πρόσφατες μελέτες έχουν βρει ότι οι ασκήσεις αντοχής, που αντιπροσωπεύονται από μαραθώνιους, έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην εντερική μικροχλωρίδα.
Τα προβιοτικά συμπληρώματα μπορούν όχι μόνο να υποστηρίξουν αποτελεσματικά τον πολλαπλασιασμό της ωφέλιμης εντερικής χλωρίδας, αλλά έχουν επίσης διάφορα οφέλη για το σώμα ρυθμίζοντας μεταξύ άλλων τον άξονα του εντέρου-μυών. Αυτή η ρύθμιση αποκαλύπτει την ύπαρξη ισορροπίας μεταξύ της εντερικής μικροχλωρίδας και του σκελετικού μυός. Το υπερβολικό φορτίο άσκησης θα σπάσει αυτή την ισορροπία, προκαλώντας αυξημένη εντερική διαπερατότητα και οξειδωτικό στρες, επιταχύνοντας τη διαδικασία της φλεγμονής και του μεταβολισμού του γαλακτικού και επηρεάζοντας αρνητικά τη λειτουργία των σκελετικών μυών. Μελέτες προκλινικές και σε ανθρώπους έχουν δείξει ότι η χορήγηση συγκεκριμένων προβιοτικών:
- μπορεί να διατηρήσει τη σκελετική μυϊκή μάζα,
- προάγει την ανάρρωση των μυών που έχουν καταστραφεί από την άσκηση
- αυξάνει την αντοχή στην άσκηση
- συμβάλει στην σταθεροποίηση της οστικής μάζας και της δύναμης μέσω της ορμονικής ρύθμισης και του ανοσοποιητικού συστήματος.
- επιταχύνει την επούλωση των τραυματισμών στα οστά ου οστικού τραύματος που σχετίζεται με την άσκηση.
Επίδραση στην ψυχολογία μας – Οι μικροβιακές διαταραχές του εντέρου ή ο υποσιτισμός σχετίζονται με άγχος και κατάθλιψη. Τα προβιοτικά (βλέπε σχετικό άρθρο μας https://www.yava.gr/blog/prebiotics_probiotics/) μπορούν να προκαλέσουν την ομαλοποίηση που σχετίζεται με τη μείωση των επιπέδων τεστοστερόνης (καθώς μεγαλώνει η ηλικία των ατόμων) και τη μείωση των επιπέδων κορτιζόλης που επιτρέπει στους αθλητές να έχουν βελτιωμένη ανταπόκριση στο σωματικό ή ψυχικό στρες. Ωστόσο, αυτά τα πιθανά οφέλη πρέπει να επικυρωθούν σε περισσότερες μελέτες. Ταυτόχρονα, το πώς τα προβιοτικά βελτιώνουν τη σύσταση του σώματος και τη συναισθηματική απόκριση σε αθλητές αντοχής είναι ακόμα ασαφές, όπως και οι επιπτώσεις τους στην οστική πυκνότητα, τη σκελετική μυϊκή μάζα, το επίπεδο μεταβολισμού και τη συναισθηματική σταθερότητα.
Τελικά οδηγούν σε μειωμένη αθλητική απόδοση αυτές οι επιδράσεις που μπορεί να προκαλέσουν γαστρεντερική δυσφορία και συναισθηματικά συμπτώματα. Επιπλέον, η άσκηση υψηλής έντασης και μεγάλης διάρκειας συχνά προκαλεί στους αθλητές ψυχολογικό και σωματικό στρες, το οποίο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο συμπτωμάτων που σχετίζονται με διαταραχές της εντερικής μικροχλωρίδας, όπως ο κοιλιακός πόνος, κράμπες και διάρροια, που οδηγούν σε κακή απόδοση. Με τη σειρά τους, τα μικρόβια του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν τη φλεγμονώδη απόκριση του σώματος, την προσαρμογή στο στρες, τη νευρολογική λειτουργία, ακόμη και τα ψυχιατρικά συμπτώματα, τα οποία παίζουν ζωτικό ρόλο στην απόδοση των αθλητών και στην αποκατάσταση μετά την άσκηση ή τον αγώνα.
Πρόσφατες μελέτες ως εκ τούτου, έχουν αρχίσει να επεμβαίνουν στο μικροβίωμα, αυξάνοντας την ποικιλία και την αφθονία των ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο, ώστε αυτό να επηρεάσει την αθλητική απόδοση και τη σωματική και ψυχική υγεία των αθλητών. Αυτή η επέμβαση γίνεται με τη χρήση προβιοτικών συμπληρωμάτων διατροφής ως ο πιο άμεσος και αποτελεσματικός τρόπος για να αυξηθεί η αφθονία και η ποικιλομορφία της μικροχλωρίδας του εντέρου, η οποία μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την απόδοση άσκησης αντοχής των αθλητών, να μειώσει τους δείκτες κόπωσης και να εξασφαλιστεί η άριστη σωματική λειτουργία.
Συμπληρώματα με ωφέλιμα βακτήρια μπορούν να βελτιώσουν τις αλλαγές που προκαλούνται από την άσκηση. Πάνω σε αυτό το πεδίο έχει αναπτυχθεί μία τεχνολογία (High-Throughput Sequencing Technology – HTS) η οποία μας βοηθά να κατανοήσουμε τον μηχανισμό σύμφωνα με τον οποίο η μικροχλωρίδα αλληλεπιδρά με την υγεία μας, ενώ προηγούμενες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει τα οφέλη αυτής της αλληλεπίδρασης.
Σε μία ενδιαφέρουσα μελέτη σχετικά με την κατανάλωση προβιοτικών και την επίδραση τους στους αθλητές, συμμετείχαν εθελοντικά υγιείς ενεργοί ερασιτέχνες δρομείς μαραθωνίου, άνδρες και γυναίκες ηλικίας μεταξύ 20 και 55 ετών. Το προπονητικό τους πρόγραμμα περιελάμβανε ομοιόμορφη ένταση προπόνησης, αποχή από κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής, γιαουρτιού, πρεβιοτικών, άλλων προϊόντων που σχετίζονται με προβιοτικά ή αντιβιοτικών κατά την πειραματική περίοδο και αποχή από αλκοόλ και καπνό για μία εβδομάδα πριν από την πειραματική περίοδο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης, γινόταν καταγραφή της έντασης, της διάρκειας και των χιλιομέτρων όλων των εβδομαδιαίων αερόβιων ασκήσεων για να εξασφαλιστεί η διατήρηση της ίδιας έντασης προπόνησης όπως πριν από το τεστ.
Με βάση την απόδοση ενός τεστ τρεξίματος 12 λεπτών, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες για να λάβουν είτε ένα προβιοτικό σκεύασμα που περιελάμβανε lactobacillus acidophilus και bifidobacterium longum, είτε ένα εικονικό φάρμακο (placebo) που περιείχε μαλτοδεξτρίνη, για διάστημα πέντε εβδομάδων. Πριν και μετά το τεστ, όλοι αξιολογήθηκαν για Θεραπεία Καρδιακού Επανασυγχρονισμού*(CRT-Cardiac Resynchronization Therapy), για συναισθηματική σταθερότητα και γαστρεντερικά συμπτώματα, για τη σύνθεση μικροχλωρίδας του εντέρου, τη σύσταση σώματος και τους δείκτες μαγνητικής τομογραφίας της μικροκυκλοφορίας των σκελετικών μυών.
Συμπερασματικά, αυτή η μελέτη επιβεβαίωσε ότι η κατανάλωση συμπληρωμάτων προβιοτικών με Lactobacillus acidophilus και Bifidobacterium longum για πέντε εβδομάδες μπορεί να βελτιώσει αποτελεσματικά την υγεία του γαστρεντερικού συστήματος και να αυξήσει το Lactobacillus σε ερασιτέχνες δρομείς μαραθωνίου. Ως αθλητικό συμπλήρωμα διατροφής, τα προβιοτικά έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την αθλητική απόδοση βελτιστοποιώντας την ισορροπία της μικροχλωρίδας του εντέρου, ανακουφίζοντας από τα γαστρεντερικά συμπτώματα. Παράλληλα, η ομάδα των συμμετεχόντων που κατανάλωσε προβιοτικά εμφάνισε σημαντική αύξηση στην αφθονία των ωφέλιμων βακτηρίων και σημαντική μείωση στην αφθονία των επιβλαβών βακτηρίων μετά το τεστ.
ΠΗΓΗ:
- https://doi.org/10.1016/j.jesf.2024.04.004 – Effects of probiotic supplementation on 12 min run performance, mood management, body composition and gut microbiota in amateur marathon runners: A double-blind controlled trial
* Η Θεραπεία Καρδιακού Επανασυγχρονισμού (CRT-Cardiac Resynchronization Therapy), η οποία μερικές φορές ονομάζεται “αμφικοιλιακή βηματοδότηση”, μπορεί να μάς βοηθήσει εάν οι ηλεκτρικοί παλμοί που ελέγχουν τη συστολή και τη χαλάρωση του καρδιακού μυός δεν κατανέμονται γρήγορα και ομοιόμορφα στην καρδιά
Δέσποινα Ιωαννίδου – Δημοσιογράφος, Προπονήτρια Σωματικής Διάπλασης (Bodybuilding & Fitness) της Γεν. Γραμματείας Αθλητισμού
