10 Μαΐ
Πώς επιδρά με άμεσο τρόπο η σωματική δραστηριότητα σε άτομα που πάσχουν από αυτή τη διαταραχή και πώς μικρά στοχευμένα βήματα προκαλούν μεγάλες αλλαγές στο σώμα και στην ψυχή τους.
Η Διαταραχή του Φάσματος του Αυτισμού (ΔΑΦ)* είναι μια από τις πιο σύνθετες νευροαναπτυξιακές ψυχικές διαταραχές. Επηρεάζει σχεδόν oλόκληρο το ανθρώπινο σώμα. Τα άτομα με αυτή τη διαταραχή συχνά εμφανίζουν δυσλειτουργία στο αυτόνομο νευρικό τους σύστημα, του οποίου η μελέτη είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να διατηρήσουν τις ικανότητες τους να επικοινωνούν με το περιβάλλον τους και να έχουν κοινωνική συμπεριφορά.
Πρόσφατα διεξήχθη μία έρευνα στο Τμήμα Υγείας της Συμπεριφοράς και Διατροφής, στο Πανεπιστήμιο του Ντελάγουερ, με επικεφαλής τον Dr. Healy, επίκουρο καθηγητή, που επικεντρώθηκε στο πώς επιδρά η άσκηση με άμεσο τρόπο σε ανθρώπους που πάσχουν από αυτή τη διαταραχή, οι οποίοι ανήκουν σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες και στο πώς προσαρμόζονται τα προπονητικά προγράμματα στις σωματικές ανάγκες τους. Τώρα, χάρη σε έναν αυξανόμενο αριθμό μελετών, μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι η σωματική δραστηριότητα τούς παρέχει ένα ευρύ φάσμα πλεονεκτημάτων και επαληθεύει τη γνωστή επωδό “η άσκηση είναι φάρμακο”, προσφέροντας τους τα ακόλουθα οφέλη:
Κοινωνικές δεξιότητες – Αυτή η έρευνα που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του Οργανισμού Autism Speaks έδειξε ότι οι νέοι που συμμετείχαν σε προπονητικά προγράμματα σχεδιασμένα για άτομα με αυτισμό που περιελάμβαναν ιππασία, διάφορα είδη ομαδικών παιχνιδιών, προγράμματα με τρέξιμο ή τζογκινγκ και exergaming (π.χ. Nintendo Wii και άλλα ηλεκτρονικά παιχνίδια που περιλαμβάνουν σωματική δραστηριότητα) μπορούν να βελτιώσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες καθώς αυτές οι δραστηριότητες προσφέρουν ένα διασκεδαστικό, ασφαλές περιβάλλον για την αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά ή ακόμα και με ζώα.
Ενίσχυση μυϊκής δύναμης – Η έρευνα επιβεβαίωσε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι οι νέοι στο φάσμα του αυτισμού βελτίωσαν σημαντικά τη μυϊκή τους δύναμη και την αντοχή συμμετέχοντας σε προγράμματα γυμναστικής, ασκήσεων στο νερό και ιππασίας, επειδή τείνουν να έχουν πιο μειωμένη μυϊκή δύναμη και αντοχή από ό,τι είναι τυπικό για την ηλικία τους.
Βελτίωση φυσικής κατάστασης – Πολλά άτομα με αυτισμό έχουν χαμηλότερες δεξιότητες φυσικής κατάστασης σε σχέση με την ισορροπία, τον συντονισμό του σώματος, τον οπτικοκινητικό έλεγχο και άλλες. Πολλοί τύποι ασκήσεων βελτιώνουν τη φυσική κατάσταση περιλαμβάνοντας exergaming με υπολογιστή, άλμα σε τραμπολίνο (με επίβλεψη), εκπαίδευση κινητικών δεξιοτήτων (π.χ. πινγκ πονγκ) και ιππασία.
Αν είστε γονέας ενός αυτιστικού παιδιού, μπορείτε να υποστηρίξετε το ταξίδι του στον κόσμο του fitness, γεμίζοντας το με υγιεινές και ικανοποιητικές ψυχαγωγικές εμπειρίες που κάνουν τη ζωή του πιο απολαυστική. Σκεφτείτε πώς να το υποστηρίξετε πριν και μετά την άσκηση. Για παράδειγμα, πώς μπορεί να επωφεληθεί από μια κοινωνική ιστορία πριν από τη δραστηριότητα ή μπορεί να χρειαστεί πολύ χρόνο προετοιμασίας για να διατηρήσει χαμηλά τα επίπεδα άγχους. Στη συνέχεια, μπορεί να χρειαστεί χρόνο και ηρεμία για να ανακάμψει από μια έντονη άσκηση ή για να μετακινηθεί από τη μια δραστηριότητα στην άλλη.
Αυτισμός και παχυσαρκία – Πρόσφατες μελέτες υπογραμμίζουν όλο και περισσότερο μια ανησυχητική σχέση μεταξύ των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού και του αυξημένου κινδύνου σωματικής αδράνειας και παχυσαρκίας. Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν σε αυτό όπως ο τρόπος ζωής, βιολογικές επιρροές, δευτερογενείς συννοσηρότητες και παρενέργειες ορισμένων φαρμάκων, προβλήματα ύπνου, διαταραχές στο μικροβίωμα του εντέρου, ενδοκρινικές επιδράσεις και κληρονομικές διαταραχές του μεταβολισμού.
Άσκηση για οστά – Ο Dr. Sharief Taraman, παιδονευρολόγος στις ΗΠΑ και Διευθύνων Σύμβουλος της Cognoa, μιας εταιρείας Υγείας Παιδιατρικής Συμπεριφοράς, αναφέρει ότι είναι επιτακτική ανάγκη για το άτομο να ασκείται ουσιαστικά μεταξύ της ηλικίας των δέκα ετών έως των 20 ετών για την κατάλληλη μεταλλοποίηση των οστών. Δεν μπορεί να γίνει αργότερα στη ζωή, επομένως είναι επιτακτική ανάγκη να ξεκινήσουν οι γονείς νωρίς.
Πέρα από την προκατάληψη – Υπάρχουν πολλαπλά εμπόδια που αποτρέπουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες να παρακολουθήσουν μαθήματα γυμναστικής. Ο κλάδος της γυμναστικής δεν είναι ιδιαίτερα φιλόξενος για τα άτομα με αναπηρίες και υπάρχει έλλειψη πρόσβασης σε επιλογές χωρίς αποκλεισμούς. Χρειάζεται κατανόηση, υπομονή και φροντίδα. Οι άνθρωποι υποτιμούν τη δύναμη της ένταξης. Η δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για να συμμετέχουν σε δραστηριότητες βοηθά να χτίσουν αυτοπεποίθηση και να διασκεδάσουν ενώ ασκούνται. Επίσης για κάποιο άτομο με ειδικές ανάγκες, ο παράγοντας εκφοβισμού ή χλευασμού και ο κίνδυνος για ενδεχόμενο τραυματισμό σίγουρα αυξάνεται ακόμη περισσότερο. Ο συνδυασμός δυνατών θορύβων, ανθρώπων και εξοπλισμού μπορεί να δημιουργήσει αισθητηριακή υπερφόρτωση που μπορεί να προκαλέσει άγχος και να αυξήσει ξανά τον κίνδυνο τραυματισμού.
Ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η κουλτούρα γυμναστικής – Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να επιδεινώσουν το πρόβλημα προωθώντας μη ρεαλιστικά πρότυπα σώματος ή και χλευάζοντας τους λιγότερο προικισμένους σωματικά. Θα θέλαμε να δούμε περισσότερο ένα θετικό κίνημα όπου θα αφορά λιγότερο τη σωματική τελειότητα και περισσότερο τη βελτίωση της ψυχικής υγείας».
Απλοί τρόποι για να ενσωματώσουν τη φυσική κατάσταση – Ένας απλός τρόπος να ενσωματώσουν to fitness στη ζωή τους είναι να ακούν τη μουσική που αγαπούν και τους κάνει να κινούνται. Εάν είναι σε αναπηρικό αμαξίδιο, βάζουμε μουσική για να κινούν τα χέρια τους στο ρυθμό. Ανυψώνοντας τα χέρια τους από το επίπεδο των ώμων τους με σταθερές κινήσεις αυξάνουν αμέσως την προπόνησή τους για καρδιαγγειακή άσκηση. Επίσης μπορούν να ενσωματώσουν μικρά διαλείμματα αφιερωμένα στην κίνηση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κάθε ώρα μπορούν να σηκώνονται για 5 λεπτά και να περπατούν ή να χορεύουν. Αυτό κάνει καλό όχι μόνο στο σώμα αλλά και στο μυαλό και την ψυχή.
Σε γενικές γραμμές, τα άτομα με αναπηρίες αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις. Ωστόσο, μπορούν να καρπωθούν τα οφέλη της σωματικής δραστηριότητας δια βίου με τη σωστή υποστήριξη και παραμένοντας σε ένα περιβάλλον ασφαλές και χωρίς αποκλεισμούς. Ο κλάδος της γυμναστικής πρέπει να αγκαλιάσει την ένταξη τους και να παρέχει προσβάσιμες επιλογές, εστιάζοντας στην ολιστική ευημερία των ατόμων και όχι μόνο στη φυσική εμφάνιση. Η καλή φυσική κατάσταση είναι σημαντική για τη σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία όλων μας.
ΠΗΓΕΣ
- https://bmjopensem.bmj.com/content/10/2/e001822?rss=1 – Immediate effect of physical activity on the autonomic nervous system in individuals with autism spectrum disorders of different age groups: a randomised trial
- https://www.forbes.com/sites/jenniferpalumbo/2024/02/24/embracing-the-inclusion-of-physical-activity-for-autistic-individuals/
- https://www.autismspeaks.org/blog/benefits-physical-activity-and-healthy-lifestyle
- [1]https://www.autismspeaks.org/expert-opinion/autism-exercise-benefits#:~:text=Overall%2C%20we%20found%20that%20physical,these%20in%20more%20detail%20below. – Autism and Exercise: Special Benefits
*Περιλαμβάνει τον αυτισμό, δηλαδή τη διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή μη προσδιοριζόμενη αλλιώς (ΔΑΔ-ΜΠΑ), την αποδιοργανωτική διαταραχή της παιδικής ηλικίας, και το σύνδρομο Άσπεργκερ.
Δέσποινα Ιωαννίδου – Δημοσιογράφος, Προπονήτρια Σωματικής Διάπλασης (Bodybuilding & Fitness) της Γεν. Γραμματείας Αθλητισμού
