20 Μαρ
Όπως έχουμε αναφέρει σε προηγούμενα άρθρα μας, πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ότι η σωματική άσκηση και η ισορροπημένη διατροφή ενισχύουν τον οργανισμό μας ακόμα και σε κυτταρικό επίπεδο.
Για παράδειγμα, η σωματική άσκηση αναστέλλει το ρυθμό μείωσης του μήκους των τελομερών* (μοριακοί δείκτες γήρανσης), κάτι που συνεπάγεται περισσότερα χρόνια ζωής με καλύτερη υγεία. Επιπλέον, όταν καταναλώνουμε αρκετά θρεπτικά συστατικά μέσα από μία διατροφή με ποικιλία τροφών ωφελούμε την υγεία μας και συγκεκριμένα τη λειτουργία όλων των κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων των κυττάρων του ανοσοποιητικού**.
Ένας άλλος παράγοντας που αποτρέπει την γήρανση είναι η αντιφλεγμονώδης πρωτεΐνη Κλωθώ, την οποία οι επιστήμονες θεωρούν ως πρωτεΐνη νεότητας λόγω του ότι εμπλέκεται σε πολλές από τις αντιδράσεις που εγγυώνται την αποτοξίνωση και τη φυσική αυτοεπιδιόρθωση των κυττάρων, βοηθώντας έτσι να αποκατασταθεί η καλύτερη λειτουργία τους.
Το γονίδιο και η πρωτεΐνη Κλωθώ (Klotho) ανακαλύφθηκαν το 1997 από τον Ιάπωνα επιστήμονα-ερευνητή Makoto Kuro-o, στο Southwestern Medical Center στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι το όνομα που δόθηκε στην πρωτεΐνη αναφέρεται σε μία από τις τρεις Μοίρες της Ελληνικής Μυθολογίας όπως παρουσιάζεται στη Θεογονία του Ησιόδου. Η Κλωθώ ως υφάντρια έκλωθε το νήμα της ανθρώπινης ζωής, η Λάχεσις τραβούσε το νήμα ορίζοντας τα γεγονότα του βίου και η Άτροπος έκοβε το νήμα της ζωής ορίζοντας τον θάνατο.
Πώς σχετίζεται αυτή η ιστορία ενός χαρακτήρα της Ελληνικής Μυθολογίας με μια μικρή πρωτεΐνη στο σώμα μας; Ιάπωνες ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης Κλωθώ σε πειραματόζωα παρέτειναν σημαντικά τη διάρκεια της ζωής τους. Βασίστηκαν στην ανακάλυψη μετάλλαξης σε επίμυες με έλλειψη Κλωθούς που παρουσίαζαν ελαττωμένη διάρκεια ζωής με εικόνα πρόωρης γήρανσης και γενικευμένης ατροφίας.
Επιπλέον, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης στους ανθρώπους μειώνονται καθώς η ηλικία μεγαλώνει και συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο.
Ένας από τους κύριους τρόπους με τους οποίους φαίνεται ότι η πρωτεΐνη αυτή “κλώθει” το νήμα της ζωής μας και αυξάνει τη μακροζωία μας είναι η αντιφλεγμονώδης δράση της. Οι φλεγμονές είναι μέρος της άμυνας του οργανισμού μας έναντι επιβλαβών ερεθισμάτων όπως οι ιοί ή τα κατεστραμμένα κύτταρα. Οι ελεγχόμενες φλεγμονώδεις αποκρίσεις είναι απαραίτητες για την προστασία του σώματός μας και τη διατήρηση της υγείας μας. Ωστόσο, όταν οι φλεγμονώδεις αποκρίσεις είναι ανεξέλεγκτες ή χρόνιες, μπορεί να βλάψουν περισσότερο τον οργανισμό μας παρά να τον ωφελήσουν. Οι επιβλαβείς φλεγμονώδεις αποκρίσεις ευθύνονται για τη γήρανση, τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, τα αυτοάνοσα νοσήματα και την αθηροσκλήρωση μεταξύ άλλων σοβαρών ασθενειών.
Προηγούμενες μελέτες συσχετίζουν επίσης τα επίπεδα της πρωτεΐνης Κλωθώ και της βιταμίνης Β12 ως πολύτιμοι δείκτες που σχετίζονται με τη γήρανση. Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν είναι σε θέση να συνθέσει τη βιταμίνη Β12, η οποία βρίσκεται συνήθως σε ζωικά προϊόντα, και είναι απαραίτητη για τη μεταβολική λειτουργία όλων των κυττάρων του σώματος. Δυστυχώς, η ανεπαρκής πρόσληψη βιταμίνης Β12 – που προκαλεί σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στα συστήματα των οργάνων – είναι παγκοσμίως διαδεδομένη ως αποτέλεσμα του υψηλού κόστους των ζωικών προϊόντων, των πολιτισμικών ή θρησκευτικών πεποιθήσεων και της δυσανεξίας που σχετίζεται με την ηλικία. Αυτό επηρεάζει ιδιαίτερα τη βιολογική γήρανση. Νέες μελέτες διαπίστωσαν ότι οι συγκεντρώσεις της αντιγηραντικής πρωτεΐνης Κλωθώ αυξήθηκαν καθώς αυξάνονταν οι συγκεντρώσεις της βιταμίνης Β12.
Στον ίδιο ρυθμό συνεργασίας μεταξύ της βιταμίνης Β12 και της πρωτεΐνης Κλωθώ κινείται και η βιταμίνη D που έχει επίσης αντιγηραντικές ιδιότητες. Η Κλωθώ και η βιταμίνη D μειώνονται με την ηλικία. Τα υψηλότερα επίπεδα της Κλωθούς σχετίζονται με χαμηλότερη θνησιμότητα καθώς μειώνεται ο κίνδυνος για χρόνιες ασθένειες. Τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορεί να έχουν ευνοϊκές επιπτώσεις στην ποσότητα της Κλωθούς και στη μακροζωία και θα μπορούσαν να προάγουν την υγιή γήρανση.
Με τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές της, φαίνεται ότι η πρωτεΐνη “κλώθει” την προστασία του εγκεφάλου από ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάϊμερ. Η Κλωθώ ως γονίδιο καταστολής της γήρανσης θεωρείται ότι παρατείνει το προσδόκιμο ζωής, ενώ οι μεταλλάξεις της οδηγούν σε συντόμευση της διάρκειας ζωής με πλήθος διαταραχών της υγείας.
Είναι προφανές ότι η γήρανση είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που περιλαμβάνει πολλαπλές οδούς προσέγγισης. Ωστόσο, τα γενετικά και βιοχημικά δεδομένα σχετικά με την Κλωθώ υποδεικνύουν ότι παίζει σημαντικό αν όχι κεντρικό ρόλο σε πολλές από αυτές τις διαδικασίες και για τον λόγο αυτό απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τη διερεύνηση και τον καθορισμό των σχετικών με την Κλωθώ βιολογικών μηχανισμών.
ΠΗΓΕΣ:
– https://journals.lww.com/md-
– https://www.sciencedirect.com/
– https://www.sciencedirect.com/
– https://www.hindawi.com/
– https://www.forbes.com/sites/
– https://digital.
Τελομερή DNA: Δείκτες γήρανσης που επηρεάζει η σωματική άσκηση
Δέσποινα Ιωαννίδου
Δημοσιογράφος, Προπονήτρια Σωματικής Διάπλασης
(Bodybuilding & Fitness) της Γεν. Γραμματείας Αθλητισμού
