17 Φεβ
Οι χρήστες των κοινωνικών δικτύων και οι influencers ανέπτυξαν μία οικεία σχέση κατά το lockdown, το οποίο διατάραξε την κανονική ζωή των ανθρώπων και άλλαξε τη συμπεριφορά τους ιδιαίτερα σε σχέση με την φυσική τους κατάσταση. Σύμφωνα με την παγκόσμια έρευνα Kaspersky(1) στην οποία έλαβαν μέρος περισσότεροι από 15.000 άνθρωποι από 25 χώρες, οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αναζήτησαν «παρακοινωνικές»(2) σχέσεις για να ξεφύγουν από την πραγματικότητα του lockdown.
Παρακοινωνικές σχέσεις (parasocial relationships) είναι οι μη αμοιβαίες, μονόπλευρες, κοινωνικο-συναισθηματικές συνδέσεις με πρόσωπα των μέσων ενημέρωσης, όπως διασημότητες ή influencers, στις οποίες ένα άτομο μπορεί όχι μόνο να ελκύεται αλλά, σε ακραίες περιπτώσεις να είναι «ερωτευμένο» με τη διασημότητα, με έναν οργανισμό ή ακόμα και με μια τηλεοπτική περσόνα, όπου τότε, το μονόπλευρο συναίσθημα μετατρέπεται σε εμμονή και βλάπτει το άτομο συναισθηματικά και ψυχικά.
Μία πρόσφατη μελέτη(3) διερεύνησε το αν η άποψη των ανθρώπων για τα προσωπικά χαρακτηριστικά και την ποιότητα του περιεχομένου των βίντεο που παράγουν οι fitness influencers μπορούν να προωθήσουν μια ισχυρή συναισθηματική σύνδεση μεταξύ των δύο, επηρεάζοντας έτσι τις προθέσεις των ανθρώπων να γυμναστούν.
Η συγκεκριμένη μελέτη – που προσδιόρισε τις παρακοινωνικές σχέσεις των χρηστών με τους fitness influencers ως έναν σημαντικό ψυχολογικό μηχανισμό στην πρόθεση των χρηστών να εξασκηθούν – βασίστηκε στη Θεωρία της Παρακοινωνικής Σχέσης και μελέτησε παραμέτρους των influencers όπως το πόσο ελκυστικοί παράγοντες είναι η εμφάνιση τους, η κοινωνικότητα τους και το πρόγραμμα που προωθούν, το πόσο υψηλό είναι το επίπεδο ποιότητας του βίντεο που παράγουν, το πόσο θετικά και σημαντικά συνέβαλαν στις σχέσεις τους με τους followers τους και αν ενίσχυσαν έτσι τη συναισθηματική εμπιστοσύνη μεταξύ τους.
Ένα σημαντικό εύρημα της μελέτης σχετίζεται με το ρόλο της ποιότητας του βίντεο στη διαμόρφωση των παρακοινωνικών σχέσεων των χρηστών με τους fitness influencers, που είναι σημαντικοί δημιουργοί περιεχομένου και υπάρχουν ενδείξεις ότι η υψηλή ποιότητα ενός επαγγελματικού, αξιόπιστου και χρήσιμου βίντεο έχει ισχυρό αντίκτυπο στη συναισθηματική προσκόλληση των χρηστών μαζί τους.
Οι influencers με ισχυρές κοινωνικές δεξιότητες είναι πιο πιθανό να γίνουν ιδιαίτερα αγαπητοί, επειδή οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη τάση προσκόλλησης προς έναν ενθαρρυντικό και συντροφικό συνεργάτη προπόνησης, όπως φάνηκε κατά την περίοδο του lockdown.
Επίσης, η ποιότητα των πληροφοριών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζει θετικά το επίπεδο αφοσίωσης των χρηστών προς έναν influencer ή την εταιρία που αυτός μπορεί να εκπροσωπεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η αξία της ποιότητας είναι μια από τις πιο σημαντικές διαστάσεις, ειδικά στον τομέα του fitness, ο οποίος είναι εξαιρετικά απαιτητικός από άποψη περιεχομένου.
Από τα αποτελέσματα της μελέτης, ένας fitness influencer που έχει θετική εμφάνιση, που χρησιμοποιεί καλά και ενθαρρυντικά λόγια, που έχει ισχυρή ικανότητα να ολοκληρώνει με ασφάλεια προπονητικά προγράμματα και να διατηρεί ένα μεγάλο κοινό, θα μπορεί καλύτερα να δημιουργήσει διαπροσωπικές σχέσεις με άτομα που έχουν ταυτότητα, διασυνδέσεις και δείχνουν αφοσίωση. Ταυτόχρονα, το βελτιωμένο περιεχόμενο του βίντεο που δημιουργείται από καταξιωμένους fitness influencers με τη συνεργασία επαγγελματιών προπονητών ή γιατρών για να δημιουργήσουν αξιόπιστα, χρήσιμα και ενδιαφέροντα βίντεο γυμναστικής, παρέχει ένα πλήρες περιβάλλον ενημέρωσης στους χρήστες ώστε να βρίσκουν εύκολα και γρήγορα τις πληροφορίες που χρειάζονται για να γυμναστούν.
Τώρα, έχουμε περάσει σε μια νέα εποχή όπου οι εικονικές σχέσεις γίνονται ο κανόνας. Αυτές οι μονόπλευρες σχέσεις – αν δεν παραμείνουμε άγρυπνοι και επιλεκτικοί – μπορούν συχνά να οδηγήσουν σε υπερβολική κοινή χρήση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και αυτό με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε ένα τεράστιο εύρος αρνητικών και απρόβλεπτων συνεπειών – απόπειρες hacking (η διείσδυση σε συστήματα υπολογιστών, που εκμεταλλεύεται τα τρωτά σημεία τους) και phishing*, doxing** και bullying (επιθετική συμπεριφορά – σωματική, λεκτική, ψυχολογική ή και κοινωνική), διαδικτυακή ταπείνωση και η λίστα συνεχίζεται.
Οι παρακοινωνικές σχέσεις φαίνονται ασυνήθιστες στην αρχή, ωστόσο έως ένα βαθμό είναι φυσιολογικές. Παράλληλα, οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν την ευκαιρία στους αξιόπιστους influencers να επηρεάσουν ευεργετικά πολλαπλές διαστάσεις του τρόπου ζωής των χρηστών των διαδικτυακών μέσων.
ΠΗΓΕΣ:
– (1) https://www.kaspersky.com/about/press-releases/2021_social-media-users-seek-one-sided-relationships-to-escape-lockdown-reality-research-finds
– (2) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35219157/ – Parasocial relationships, social media, & well-being
– (3) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36673868/
– https://enallaktikidrasi.com/2019/01/parakoinwnikes-sxeseis-fainomeno-fantastikis-sindesis-diasima-proswpa
– * Η δόλια πρακτική της αποστολής e-mail ή άλλων μηνυμάτων που υποτίθεται ότι προέρχονται από αξιόπιστες εταιρείες προκειμένου να παρακινηθούν άτομα να αποκαλύψουν προσωπικές πληροφορίες, όπως κωδικούς πρόσβασης και αριθμούς πιστωτικών καρτών.
– ** Η ενέργεια ή η διαδικασία αναζήτησης και δημοσίευσης προσωπικών πληροφοριών ή χαρακτηριστικών ενός συγκεκριμένου ατόμου στο διαδίκτυο, συνήθως με κακόβουλη πρόθεση.
Δέσποινα Ιωαννίδου
Δημοσιογράφος, Προπονήτρια Σωματικής Διάπλασης
(Bodybuilding & Fitness) της Γεν. Γραμματείας Αθλητισμού