12 Ιούλ
Στη διαδικασία αντιγήρανσης, η γονιδιακή θεραπεία με την πρωτεΐνη “Κλωθώ” σε συνεργασία με την αντιγηραντική βιταμίνη Β12 υπόσχεται την καθυστέρηση της γήρανσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων.
Το γονίδιο και η πρωτεΐνη “Κλωθώ” (Klotho)* ανακαλύφθηκαν το 1997 από τον Ιάπωνα επιστήμονα-ερευνητή Makoto Kuro-o, στο Southwestern Medical Center στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι το όνομα που δόθηκε στην πρωτεΐνη αναφέρεται σε μία από τις τρεις Μοίρες της Ελληνικής Μυθολογίας όπως παρουσιάζεται στη Θεογονία του Ησιόδου. Η Κλωθώ ως υφάντρια έκλωθε το νήμα της ανθρώπινης ζωής, η Λάχεσις τραβούσε το νήμα ορίζοντας τα γεγονότα του βίου και η Άτροπος έκοβε το νήμα της ζωής ορίζοντας τον θάνατο. Στους ανθρώπους, οι συγκεντρώσεις της πρωτεΐνης “Κλωθώ” στον ορό μειώνονται με την αύξηση της ηλικίας, με τα υψηλότερα επίπεδα της να εμφανίζονται στα παιδιά και να μειώνονται καθώς η ηλικία μεγαλώνει.
Προηγούμενες μελέτες έχουν αναφέρει ότι τα επίπεδα της πρωτεΐνης “Κλωθώ” και της βιταμίνης Β12 στον ορό είναι πολύτιμοι δείκτες που σχετίζονται με τη γήρανση. Οι επιστήμονες διερεύνησαν τη συσχέτιση μεταξύ των συγκεντρώσεων της Κλωθούς και της βιταμίνης Β12 σε 2065 ενήλικες ηλικίας 40 έως 79 ετών που συμμετείχαν στην Εθνική Έρευνα Εξέτασης Υγείας και Διατροφής (NHANES) των ΗΠΑ από το 2011-2014.
Κλωθώ και Αυξητική Ορμόνη – Ο λειτουργικός ρόλος της πρωτεΐνης “Κλωθώ” είναι αμφιλεγόμενος, αλλά είναι γνωστό ότι δεσμεύει έναν αυξητικό παράγοντα ο οποίος ρυθμίζει τον μεταβολισμό της βιταμίνης D και την έκκριση της Αυξητικής Ορμόνης**. Η Κλωθώ είναι επίσης γνωστό ότι αναστέλλει τη δραστηριότητα της ινσουλίνης και τη σηματοδότηση ενός αρνητικού ρυθμιστή της έκκρισης της Αυξητικής Ορμόνης. Επομένως, τα μειωμένα επίπεδα της Κλωθούς μειώνουν την έκκριση της Αυξητικής Ορμόνης. Και όταν μειώνονται αυτά τα επίπεδα επηρεάζουν αρνητικά το προσδόκιμο ζωής και τα οφέλη για την υγεία σε ζώα και ανθρώπους.
Στη διαδικασία αντιγήρανσης, η γονιδιακή θεραπεία που στοχεύει στην αύξηση των επιπέδων αυτής της πρωτεΐνης επίσης υπόσχεται την καθυστέρηση της γήρανσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Ο άξονας Αυξητικής Ορμόνης με άλλους παράγοντες είναι ένα από τα πιο συζητημένα θέματα, επειδή αυτή η ορμόνη είναι γνωστό ότι είναι ρυθμιστής της διαδικασίας γήρανσης και η έκκριση της τείνει να μειώνεται προοδευτικά με την αύξηση της ηλικίας. Από την άλλη, η βιταμίνη B12 είναι ένα σημαντικό μικροθρεπτικό συστατικό που ελέγχει τους μεταβολικούς δείκτες που επίσης σχετίζονται με τη γήρανση και μπορεί να επηρεάσει την έκκριση της Αυξητικής Ορμόνης. Η μείωση της έκκρισης Αυξητικής Ορμόνης που σχετίζεται με την ηλικία, συμβάλλει σε διαταραχές όπως η άνοια και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Οι χαμηλές συγκεντρώσεις Κλωθούς σε ηλικιωμένα άτομα έχουν συσχετιστεί με αυξημένη θνησιμότητα, καρδιαγγειακές παθήσεις και ανικανότητα εκτέλεσης δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής. Αυτές οι συγκεντρώσεις επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες όπως τα ορμονικά και γενετικά επίπεδα και ιδιαίτερα από τα θρεπτικά συστατικά (δηλαδή, υδατάνθρακες, αμινοξέα, βιταμίνες και ασβέστιο).
Η βιταμίνη Β12 είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη που ρυθμίζει διάφορες κυτταρικές διεργασίες. Οι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να συνθέσουν τη βιταμίνη Β12, η οποία βρίσκεται συνήθως σε ζωικά προϊόντα και είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση του φυσιολογικού μεταβολισμού και της λειτουργίας όλων των κυττάρων του σώματος. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 προκαλεί σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία όπως άνοια, μειωμένη γνωστική λειτουργία, μούδιασμα, μυϊκή αδυναμία και χαμηλή οστική πυκνότητα. Δυστυχώς, η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 είναι παγκοσμίως διαδεδομένη επειδή η πρόσληψη ζωικών προϊόντων είναι ανεπαρκής ως αποτέλεσμα του υψηλού τους κόστους και των πολιτισμικών ή θρησκευτικών πεποιθήσεων. Αυτό επηρεάζει ιδιαίτερα τη βιολογική γήρανση.
Ταυρίνη – Αν και ο φυσιολογικός ρόλος της βιταμίνης Β12 είναι πολυπαραγοντικός, ορισμένες μελέτες έχουν προτείνει ότι οι πρωτεΐνες-φορείς της βιταμίνης Β12 ρυθμίζουν θετικά την Αυξητική Ορμόνη, η οποία με τη σειρά της ρυθμίζει τη σύνθεση της ταυρίνης. Η ταυρίνη, ένα ημι-απαραίτητο αμινοξύ είναι σημαντικό για την ανάπτυξη και το μεταβολισμό. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 μειώνει την ηπατική παραγωγή ταυρίνης, και αυτό επηρεάζει τη σύνθεση της Αυξητικής Ορμόνης με αποτέλεσμα την ελαττωματική ανάπτυξη και την οστεοπόρωση.
Η διατροφή απαιτείται να είναι επαρκής προκειμένου ο οργανισμός μας να παράγει Αυξητική Ορμόνη. Τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνουμε από τις τροφές, μέσω ενός αυξητικού παράγοντα μπορούν να τροποποιήσουν τις οδούς που ρυθμίζουν τη γήρανση και τις διαταραχές που σχετίζονται με την ηλικία. Από αυτά τα θρεπτικά συστατικά, η βιταμίνη Β12 παίζει ρόλο στην ανοδική ρύθμιση της Αυξητικής Ορμόνης. Ως εκ τούτου, οι υψηλές συγκεντρώσεις βιταμίνης Β12 μπορεί να προάγουν τις συγκεντρώσεις της πρωτεΐνης “Κλωθώ”. Συνοπτικά, οι μελέτες διαπιστώνουν ότι οι συγκεντρώσεις της αντιγηραντικής πρωτεΐνης “Κλωθώ” αυξήθηκαν καθώς αυξάνονταν οι συγκεντρώσεις βιταμίνης Β12, ειδικά σε ενήλικες με υψηλή νεφρική λειτουργία. Αν και οι συγκεντρώσεις της βιταμίνης Β12 μπορεί να είναι ένας πολύτιμος δείκτης της συγκέντρωσης της πρωτεΐνης “Κλωθώ”, η άμεση συσχέτισή τους με την ανθρώπινη βιολογία απαιτεί περαιτέρω έρευνα για να διερευνηθεί η εγκυρότητα αυτού του ευρήματος και να καθοριστούν οι βιολογικοί μηχανισμοί που συμμετέχουν.
Κλωθώ και καρδιαγγειακές νόσοι – Καθώς οι επιστήμονες διερευνούν τη λειτουργία της Κλωθούς και το πώς αυτή επιδρά στους βιοχημικούς δείκτες του αίματος, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αυτή μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για την αποκάλυψη του ρόλου της στους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές νόσους, επειδή θεωρείται ότι παίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση της εμφάνισης και της εξέλιξης αυτών των νόσων αλλά και άλλων ασθενειών, καθοδηγώντας έτσι την επιστημονική έρευνα να την χρησιμοποιήσει ως πιθανό θεραπευτικό δείκτη για την πρόληψη τους.
Η γήρανση του πληθυσμού απασχολεί τις παγκόσμιες εθνικές υπηρεσίες υγείας θέτοντας μεγάλες προκλήσεις για τη μακροζωία και τη διαχείριση των ασθενειών, και η αντιμετώπιση παραγόντων που σχετίζονται όχι μόνο με τη γήρανση αλλά και με την υγεία έχει κερδίσει την ιδιαίτερη προσοχή της επιστημονικής έρευνας. Ένας από αυτούς τους παράγοντες είναι η Κλωθώ που λειτουργεί ελέγχοντας τον μεταβολισμό της γλυκόζης και είναι πολλά υποσχόμενη ως νέος θεραπευτικός στόχος για τον διαβήτη. Παράλληλες έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη προκειμένου να αποσαφηνιστούν οι αντιγηραντικές της επιδράσεις στους ανθρώπους.
ΠΗΓΗ:
- Medicine 101(40):p e30710, October 07, 2022. | DOI: 10.1097/MD.0000000000030710 – Anti-aging protein Klotho was associated with vitamin B12 concentration in adults
- National Insititutes of Health – DOI: 10.1097/MD.0000000000037971 – Serum Klotho and insulin resistance: Insights from a cross-sectional analysis
- DOI: 10.1097/MD.0000000000034056 – Analysis of the association between serum antiaging humoral factor klotho and cardiovascular disease potential risk factor apolipoprotein B in general population
*Βλέπε σχετικό άρθρο μας “Πρωτεϊνη Κλωθώ – Aπό την Eλληνική Mυθολογία στην Aντιγήρανση” – https://www.yava.gr/blog/anti_aging_protein_klotho/-20/03/2023
**Η Αυξητική Ορμόνη (GH) ή σωματοτροπίνη είναι πεπτιδική ορμόνη που σχετίζεται με την κυτταρική αύξηση και διαίρεση και την αναγέννηση στα ζώα και τους ανθρώπους.
Δέσποινα Ιωαννίδου – Δημοσιογράφος, Προπονήτρια Σωματικής Διάπλασης (Bodybuilding & Fitness) της Γεν. Γραμματείας Αθλητισμού
